Verslag van een lezing onder de titel ‘Ouder worden en levenskunst’ aan de Academie voor Haptonomie te Doorn. De lezing werd op dinsdag 17 maart 2015 verzorgd door mevrouw Willem Pollmann. De docent bij een bijbehorende workshop was mevrouw Karin van der Meer. Dit is een korte samenvatting van de lezing van haptotherapeute mevrouw Pollmann die deels gebaseerd werd op werken van verschillende wetenschappers.
Door Corrie Holtman en Leander Tijdhof
Eeuwlingen
Er zijn veel ouderen van boven de honderd jaar die nu al ‘eeuwlingen’ worden genoemd. En als we – zoals nog veel meer mensen – boven de 85 jaar zijn dan krijgen we te maken met een grotere afhankelijkheid ten opzichte van onze omgeving. Het ontwikkelen van een nieuwe visie op het ouder worden is dezer dagen alleen al daarom noodzakelijk.
Jong groeien
Wat doen we wanneer we ouder worden en uit het arbeidsproces stappen? We vinden misschien nieuw werk dat iets toevoegt aan de gemeenschap. Als we niet hebben afgeleerd opnieuw te beginnen dan is oud zijn een glorieus iets. Een mens is immers niet geboren om te sterven maar om opnieuw te beginnen. Het is belangrijk initiatieven te blijven nemen. We worden daarmee niet ouder maar groeien juist jong.
Opruimen
Wie ouder wordt is uitgenodigd op te ruimen. Het is noodzakelijk oude gevoelens van angst en woede te verwerken om opnieuw te kunnen beginnen. Door regelmatig op te ruimen houden wij onze zelfsturing en zijn we bovendien steeds geworden wie we zijn. Vanaf ongeveer veertig jaar zou een mens zichzelf opgeruimd moeten hebben.
Wijsheid
De mens heeft daarna zo’n tien jaar om met pakweg vijftig jaar tot een zekere wijsheid te komen. We gaan de wijsheid dan op onze ‘eigen wijze’ doen. Wijsheid is de hoeder van de menselijkheid en die geven wij aan elkaar door.
Opnieuw beginnen
Onze ontwikkeling kan gestagneerd raken door verborgen verveling en pseudo-persoonlijkheid – zoals door het kopiëren van gedrag van anderen. Het doorgaan door steeds opnieuw te beginnen (ook met rouw en verlies die daarbij kunnen horen) kenmerkt een diepe zin van het ouder worden. Het doorgaan opent de weg naar het negativisme of … een weg naar het onbaatzuchtige geven.
Affectief leven
De immer niet volgroeide mens wacht gedurende het leven op de lichamelijke en geestelijke bevestiging dat hij de moeite waard is. De mens heeft de mogelijkheid door zijn of haar ontwikkeling zich een nieuw, affectief leven te scheppen. Onthechting, opnieuw kunnen beginnen en tijd durven nemen maken dat de mens zich gaandeweg soepeler geestelijk vrijmaakt van dat wat was. Met de lichamelijke veranderingen die horen bij het ouder worden hebben, naar het lijkt, vrouwen meer moeite dan mannen.
Vrijmaken
Met het vrijmaken kan het zijn dat de mens de eerste op aarde is die voor zichzelf kan zorgen zodat afhankelijkheid beperkt blijft. Tegelijkertijd worden we uitgenodigd om zuinig te zijn op onze vriendschappen en zorgzaam te zijn voor onze vrienden wanneer we eerst voor onszelf zorgen.
Positieve plaats
Bij het ouder worden krijgen we een kortere toekomst en een langer verleden. In een korte periode naar het einde doet het ertoe wat goed is geweest. Verdriet, smart en weemoed verdienen een positieve plaats in ons hart.
Illustraties
Mevrouw Willem Pollmann staat op de in het artikel geplaatste foto. Het logo van Academie voor Haptonomie te Doorn werd eveneens gevoegd in het artikel.
Annotatie
Corrie P. Holtman en drs. Leander P. Tijdhof, ‘Haptotherapeute Willem Pollmann: Als we niet afleren opnieuw te beginnen is oud zijn een glorieus iets’, http://www.haptonomie-haptotherapie.com/2015/04/haptotherapeute-willem-pollmann-als-we.html, Nieuwsbrief Praktijk Leander Tijdhof (7 april 2015).
Kennisweb haptonomie 