Beknopte notities naar aanleiding van ‘Geen toekomst zonder kleine goedheid – Naar genereus samenleven in verantwoordelijkheid vanuit Emmanuel Levinas’

Kleine goedheid ontstaat:

in menselijke dynamiek waarin rust wordt verstoord,
bij een verstoring waar het ik de ander, in ethisch opzicht, op het spoor komt,
dus uit een niet-onverschilligheid die daarmee te maken heeft,
in een spanningsveld van baatzucht en onbaatzuchtigheid,
als het spanningsveld behelst baatzuchtigheid vanuit het zijn dat opengebroken wordt naar de onbaatzuchtigheid van het anders dan zijn,
als het ik door onbaatzuchtigheid de ander in een behoefte tegemoet kan komen,
uit een besef van verantwoordelijkheid voor de ander,
als huiver voor aanraking en contact door transformatie tot een tederheid wordt en een zwakheid zonder lafheid kan ontstaan,
bij afstemming op de ander door sensibliteit,
in lichamelijkheid waarin we anders dan met onszelf verbonden zijn,
bij bezieling door het anders dan zijn waarmee het ‘ik’ afgestemd is op het andere dan zichzelf.

Kenmerken van kleine goedheid:

assymetrisch verloop, dat wil zeggen er is geen wederkerigheid of nut,
voltrekt zich alleen ten behoeve van de ander,
laat zich zien als een onverzadigbaar verlangen, dat wil zeggen dat er een volheid door de ander wordt aangeboord die het ik niet kende,
onverzadigbaar verlangen wijst op oneindigheid want het verlangen houdt nooit op te bestaan,
inwendige aandrang van zelfoverschrijding als een inwendig moeten waarmee verlangen zich tot goedheid kan transformeren,
onzichtbaarheid, in stilte, bescheiden en zonder triomf.

Het proces van kleine goedheid:

raakt en wekt,
wint nooit maar wordt nooit overwonnen,
is, met de stilte ervan, tegendraads zonder dit te willen zijn,
is geen garantie voor een nieuwe orde,
is niet gebonden aan een ideologie of systeem en is gedachteloos,
is gekoppeld aan een besef van vrijheid,
is een expressie van ‘il y a’, het ‘er is’ opgevat als modaliteit van de-een-voor-de-ander,
laat een andere weg zien voor samenleven dan door publieke manifestatie,
ontwikkelt een zekere daadkracht in een contrast met heersende macht,
suggereert een nieuwe visie op de toekomst van samenleven,
kan ontkend, vertrappeld en weggehoond worden,
doorbreekt het baatzuchtig egoïsme vanuit alle ‘ikken’ die we zijn en waaruit onvermijdelijk een algemene conflictsituatie ontstaat,
is geen garantie voor onbaatzuchtigheid in de toekomst,
gaat terug op de barmhartigheid ofwel het bijbelse rakhamim dat van ‘rekhem’ ofwel baarmoeder afstamt,
is verbindingsgericht zoals bij moederschap.