Beknopte notities naar aanleiding van ‘Die ene patiënt’

Algemeen

  • Het boek geeft inkijk in de gedachtewereld van artsen en verpleegkundigen en toont welke lessen door patiënten en cliënten aan hen geleerd zijn.
  • Het gaat om een lange serie van korte verhalen die emoties raken maar niet in breder en verdiepend verband worden gebracht waarmee conclusies uitblijven.

Specifiek

Belangwekkende elementen in het boek:

  • De rol van veerkracht
  • Leven als illusie van onsterfelijkheid
  • Patiënt geeft bijna altijd juiste diagnose
  • Rol van betrokkenheid bij genezing
  • Echt (gevoels-)contact als pijler van genezing
  • Het recht van behandelaars iets niet te willen en kunnen doen
  • Denk nooit dat ander je wel zal snappen
  • Gedrag kan sterke emoties verhullen
  • Onvoorwaardelijkheid van gegeven zorg
  • Belangrijke rol van humor bij zorg
  • Dood staat zo middenin leven dat leven dood omringt
  • Valkuil van snelle oplossingsgerichtheid
  • Patiënt is niet van behandelaar maar van zichzelf
  • Verzonnen klachten voor aandacht
  • Rol van autonomie
  • Behandelaars weten niet hoe patiënten zich voelen
  • Aandacht als expertise
  • Als behandelaar voorbij willen gaan aan uiterlijk van patiënt
  • Protocollen leiden tot gemiddelde zorg en nooit tot uitmuntende zorg omdat die laatste aandacht-afhankelijk is
  • Voor afwijken van protocollen is durf nodig
  • Zeg wat je als behandelaar doet en doe wat je zegt
  • Protocollen hebben nut bewezen maar innerlijke stem op basis van gevoel moet niet uitgevlakt
  • Prenataal onderzoek bedoeld om zekerheid te verschaffen maar kan bij ouders nieuwe onzekerheid oproepen
  • Veroordeel niet
  • Schuldgevoel heeft functie van zelfbestraffing, hoeft niet weggenomen en laat het bestaan waarmee evenwicht hersteld wordt
  • Durf tijdig te stoppen met behandelingen
  • Voorspellingen patiënten over herstel kloppen vaak
  • Belangrijke rol van eerste indruk
  • Geneeskunde is niet vrijblijvend omdat verplaatsing in een patiënt noodzakelijk is
  • Vraag hoe zwaar het is ziek te zijn; dan komt het echte verhaal met bijbehorende emoties

Literatuur

Ellen de Visser, ‘Die ene patiënt’, uitgeverij Ambo|Anthos, Amsterdam, 2020

Bijdrage van

Leander Tijdhof