Laura Molenaar, ‘Kan dan misschien de kwantummechanica onze ervaring van schoonheid verklaren?’, https://www.trouw.nl/religie-filosofie/kan-dan-misschien-de-kwantummechanica-onze-ervaring-van-schoonheid-verklaren~bc9e955d/, Trouw (4 augustus 2021)
Hoogleraar natuurkunde Bert Kappen denkt dat de kwantummechanica, zijn natuurkundig specialisme, een goede kandidaat is voor het verklaren van ons bewustzijn. (…) Het reductionisme is het idee dat je het geheel kunt begrijpen door het te reduceren tot de onderdelen. (…) Maar zo werkt het niet altijd. (…) Kappen wil het bewustzijn op een andere manier proberen te verklaren. Het is een beetje een onwetenschappelijk onderwerp, zegt hij, want het bewustzijn is een persoonlijke, subjectieve ervaring. (…) Bewustzijn, schoonheid, (…) kwaliteit: ze laten zich niet vatten in regels, terwijl de wetenschappelijke wereld juist denkt in termen van regels en het reduceren van het grote naar het kleine. (…) Dus misschien moeten we dat reductionisme loslaten, zegt Kappen. En dan kom je als vanzelf uit bij de kwantummechanica, want in de kwantummechanica kun je een deeltje niet reduceren tot zijn eigenschappen. (…) Omdat de kwantummechanica fundamentele onzekerheden bevat werkt het juist niet reductionistisch. (…) Als ik aan jou vraag waar je aan denkt, dan verstoor ik met mijn vraag jouw denkproces. Dus ik kan jouw gedachten niet ‘meten’ zonder je gedachten te veranderen. Dat idee speelt ook in kwantummechanische systemen. (…) Het idee om het bewustzijn met kwantummechanica te verklaren is niet totaal wacko.