Sanne van Rij, ‘Nee, de dood van mijn moeder heeft me niet ‘sterker’ gemaakt’, https://decorrespondent.nl/13614/nee-de-dood-van-mijn-moeder-heeft-me-niet-sterker-gemaakt/5045063105016-181ebe46, De Correspondent (juli 2022)
Dat trauma je sterker maakt is een hardnekkig cliché. En het klopt niet. (…) Mijn trauma heeft me op veel vlakken óók kwetsbaarder gemaakt, en lang niet altijd sterker. (…) Wie goed oplet, ziet dat we de verheerlijking van trauma met de paplepel krijgen ingegoten. Het was de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche die het in 1888 voor het eerst opschreef: ‘Was mich nicht umbringt, macht mich stärker.’ (…) Dat idee sijpelt tot de dag van vandaag door. (…) Omdat het sterker-door-strijd-narratief overal lijkt te zijn, ervaar ik in gesprekken vaak afstand. Het voelt soms alsof de overwinnaarsjas nooit uit mag. (…) In mijn ervaring is de nasleep van trauma juist een spectrum, waarbij de uitkomst voor (bijna) niemand zwart-wit is. Bij sommigen verlamt het. Bij anderen gaat er juist veel weer goed, maar zelfs dan blijven er kwetsbaarheden: daarom voelt het hanteren van één frame voor mij zo beperkt. (…) Het is bovendien benauwend om aan een beeld te moeten voldoen dat (voor mij) niet bestaat. (…) Die verheerlijking lijkt me een menselijk antwoord op de vraag: waarom overkomt deze ellende mij? We proberen er iets aan te hebben.