Johannes Visser, ‘We moeten spelen, en deze hoogleraar legt uit waarom’, https://decorrespondent.nl/14283/we-moeten-spelen-en-deze-hoogleraar-legt-uit-waarom/e5f2e661-e0e0-04e5-07e1-7ea7760a744e, De Correspondent (14 april 2023)
Spelen lijkt heel erg op die rare toestand die we ook wel ‘intrinsieke motivatie’ noemen, en voor mij betekenen ze nagenoeg hetzelfde. Je kunt zoiets niet direct zien, want dat gevoel zit in iemands hoofd – onderzoekers spreken ook wel van een playful mind. De kern is dat je het gevoel hebt dat je iets voor je plezier doet, zonder dat het je te doen is om een beloning buiten het spel. En dat je het gevoel hebt dat je het uit vrije wil doet, dat je niet gedwongen wordt en dus de keuze hebt om iets anders te gaan doen. (…) Spel is een mentale toestand waar je je vrijwillig aan overgeeft. In die staat ga je exploreren, ontdekken, het jezelf moeilijk maken. Juist omdat je die veiligheid voelt dat het niet echt is, dat je eruit kunt stappen, ga je het jezelf moeilijk maken. (…) Intrinsieke motivatie zit van nature in ons. Dat hoef je niet te leren. Maar je kan die intrinsieke motivatie wel verstoren. Om in een klassiek-schoolse setting leerlingen bij hun intrinsieke motivatie te laten komen, moet je je eerder afvragen: wat bedreigt die motivatie, wat moet je nalaten? (…) Leerlingen bevinden zich in een context die aan elkaar hangt van verplichtingen. Op school moet zo veel, wordt zo veel gecontroleerd door te straffen en belonen, heb je zo veel nodig om ‘hoger’ te komen dan anderen. Al die verplichtingen drukken leerlingen heel erg weg van hun intrinsieke motivatie. (…) Het vermoeden is dat een gebrek aan spel ook voor mensen schadelijk is. Een groep onderzoekers noemt het de play-deficit disorder. Zij hebben veel levensloopstudies gedaan en beweren dat heel veel mensen die met verslavingsproblematiek kampen of die in gewelddadige relaties komen in hun jeugd te weinig hebben kunnen spelen.
Zoektermen
Rob Martens
Onderwijswetenschappen
Trimbos
We moeten spelen
Leerlingen intrinsiek motiveren
Johan Huizinga
Homo ludens
Kennisweb haptonomie 